1. Bireysel Katılım Yatırımcısı Teşvikinin Yürürlük Süresi ve Üst Sınırı Güncellendi

193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’na (“GVK”) geçici 82. madde eklenmiş ve bireysel katılım yatırımcısı gerçek kişilerin girişim şirketlerine yapacağı yatırımın %75’ini (ve Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, TÜBİTAK ile KOSGEB tarafından belirlenen araştırma, geliştirme ve yenilikçilik programları kapsamında projesi son beş yıl içinde desteklenmiş şirketlere yapacağı yatırımın %100’ünü) gider olarak göstererek gelir vergisi matrahlarından indirebilmeleri sağlanmıştı. 09.11.2022’de GVK’da yapılan değişiklik ile bireysel katılım yatırımcısına tanınan teşvik uygulaması 31.12.2027’ye kadar uzatılmış ve yıllık indirim tutarı üst sınırı 1.000.000 TL’den 2.500.000 TL’ye yükseltilmiştir.

2. Kitle Fonlamasındaki Eşikler Güncellendi

Kitle Fonlaması Tebliği (III-35/A.2), 27.10.2021 tarihli, 31641 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiş ve paya dayalı kitle fonlaması ile borca dayalı kitle fonlaması bu Tebliğ’de birlikte düzenlenmişti. Sermaye Piyasası Kurulunun 2022/74 sayılı Bülten’i ile Kitle Fonlaması Tebliği m. 5/1’deki platformların kuruluş ve listeye alınması için gerekli asgari sermaye 1.362.000 TL’den 5.000.000 TL’ye, m. 15/1 ve 18/1’deki nitelikli yatırımcı olmayan gerçek kişilerin yatırım sınırları sırasıyla 68.100 TL ve 272.400 TL’den 150.000 TL ve 600.000 TL’ye, m. 18/2’deki nitelikli yatırımcı olmayan gerçek kişilerin borçlanmaya dayalı kitle fonlamasıyla yapabileceği azami yatırım tutarı 27.240 TL’den 60.000 TL’ye, m. 16/5’teki paya dayalı kitle fonlamasında fon talep tutarı sınırı 1.362.000 TL’den 3.000.000 TL’ye, m. 21/4 ve m. 22/4’teki paya ve borçlanmaya dayalı kitle fonlamasında toplanan fon tutarı sınırı 1.362.000 TL’den 3.000.000 TL’ye yükseltilmiştir.

3. Teknokentler ile Ar-Ge ve Tasarım Merkezlerinde Faaliyet Gösteren Şirketlere Girişim Şirketlerine Yatırım Yapma Yükümlülüğü Getirildi

4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu (“Teknokent Kanunu”) ile teknoloji geliştirme bölgelerinde (“Teknokent”) faaliyet gösteren gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin münhasıran Teknokent’teki yazılım, tasarım ve Ar-Ge faaliyetlerinden elde ettikleri kazançların 31.12.2028 tarihine kadar gelir ve kurumlar vergisinden muaf tutulmasına (“Teknokent Muafiyeti”) karar verilmişti. Ayrıca 5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun (“Ar-Ge ve Tasarım Kanunu”) ile Ar-Ge ve tasarım merkezlerinde (“Ar-Ge ve Tasarım Merkezi”) gerçekleştirilen Ar-Ge ve yenilik harcamalarının tamamının gelir ve kurumlar vergisine tabi kazancın tespitinde indirim konusu yapılmasına (“Ar-Ge İndirimi”) karar verilmişti.

Teknokent Kanunu ile Ar-Ge ve Tasarım Kanunu’ndaki değişiklikler ile Teknokent Muafiyeti’nden ve Ar-Ge İndirimi’nden yararlanan şirketlere, girişim şirketlerine yatırım yapma zorunluluğu getirilmiştir. Şöyle ki, 01.01.2022 tarihinden itibaren Teknokent Muafiyeti’ne tabi olan kazançları veya Ar-Ge İndirimi’nden yararlandırılma tutarı 1.000.000 TL ve üzeri olan vergi mükellefleri, bu tutarın %2’si ile geçici hesabın oluştuğu yılın sonuna kadar Türkiye’de yerleşik girişimcilere yatırım yapmak üzere kurulmuş girişim sermayesi yatırım fonu paylarını satın almakla veya bu kazançlarının %2’sini girişim sermayesi yatırım ortaklıklarına ya da Teknokent Kanunu kapsamındaki kuluçka merkezlerinde faaliyette bulunan diğer girişimcilere sermaye olarak koymakla yükümlü kılınmıştır (“Yatırım Yapma Yükümlülüğü”). Bu yükümlülüğe uyulmaması halinde Teknokent Muafiyeti’ne tabi tutulan kazancın veya Ar-Ge İndirimi’ne konu edilen tutarın %20’si, ilgili yılda yararlanılan gelir ve kurumlar vergisi istisnası kapsamı dışında tutulacak ve vergi ziyaı cezası uygulanmadan zamanında alınmayan vergi tarh edilecektir.

4. Girişim Sermayesi Yatırım Fonları ve Ortaklıkları ile Girişim Şirketlerine Yapılan Yatırımlara Vergi İndirimi Getirildi

Yukarıda açıklanan Yatırım Yapma Yükümlülüğü uyarınca yapılan yatırım tutarının gelir vergisi veya kurumlar vergisi matrahından indirilebileceğine de değinmek gerekmektedir. Şöyle ki, Teknokent Kanunu geçici 4. maddesi uyarınca, Teknokent’te faaliyette bulunan işletmelere sağlanan sermaye desteği, (Teknokent Kanunu’nda sayılan diğer şartların da sağlanması şartıyla) gelir vergisi veya kurumlar vergisi matrahından indirilebilecektir. Böylece, Yatırım Yapma Yükümlülüğü’ne tabi mükellef, Teknokent Kanunu kapsamındaki kuluçka merkezlerinde faaliyette bulunan diğer girişimcilere sermaye koymayı tercih ederse yatırım yaptığı tutar kadar gelir vergisi veya kurumlar vergisi matrahından indirime gidebilecektir. Aynı şekilde, GVK m. 89/1-12 ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu (“KVK”) m. 10/1-g uyarınca, girişim sermayesi yatırım ortaklıklarına sermaye olarak koymak veya girişim sermayesi yatırım fonu paylarını satın almak amacıyla ayrılan girişim sermayesi fonu, (KVK ve GVK’da sayılan diğer şartların da sağlanması şartıyla) gelir vergisi veya kurumlar vergisi matrahından indirilebilecektir.  Böylece, Yatırım Yapma Yükümlülüğü’ne tabi mükellef, girişim sermayesi yatırım fonu paylarını satın almayı ya da girişim sermayesi yatırım ortaklığına sermaye koymayı tercih ederse yatırım yaptığı tutar kadar gelir vergisi veya kurumlar vergisi matrahından indirime gidebilecektir. Sonuç olarak, Yatırım Yapma Yükümlülüğü uyarınca yatırım yapan vergi mükellefi, aynı zamanda yaptığı yatırım tutarında gelir vergisi veya kurumlar vergisi matrahından indirim elde edecektir.

5. Teknokentler ile Ar-Ge ve Tasarım Merkezlerinde Faaliyet Gösteren Şirketlere Tanınan Gelir Vergisi Stopajı Teşvikinin Kapsamı Genişletildi

Teknokent Kanunu uyarınca Teknokent’te çalışan Ar-Ge, tasarım ve destek personelinin bu görevleri ile ilgili ücretleri üzerinden asgari geçim indirimi uygulandıktan sonra hesaplanan gelir vergisinin tamamının; Ar-Ge ve Tasarım Kanunu uyarınca ise Ar-Ge ve Tasarım Merkezi’nde çalışan personelin bu çalışmaları karşılığında elde ettikleri ücretleri üzerinden asgari geçim indirimi uygulandıktan sonra hesaplanan gelir vergisinin (i) doktoralı olanlar ile desteklenecek program alanlarından birinde en az yüksek lisans derecesine sahip olanlar için %95’inin, (ii) yüksek lisanslı olanlar ile desteklenecek program alanlarından birinde lisans derecesine sahip olanlar için %90’ının ve (iii) diğerleri için %80’inin verilecek muhtasar beyanname üzerinden tahakkuk eden vergiden indirilmek suretiyle terkin edileceği düzenlenmiş ve böylece bu teşvikle girişim şirketlerinin personel giderleri azaltılmıştı.

Bununla birlikte, gelir vergisi stopajı teşviki kapsamında Teknokent’te veya Ar-Ge ve Tasarım Merkezi’nde çalışan personelin toplam sayısının veya teşvike konu edilen toplam çalışma sürelerinin %50’sini aşmamak kaydıyla Teknokent’te veya Ar-Ge ve Tasarım Merkezi dışında geçirilen sürelerin de gelir vergisi stopajı teşviki kapsamında değerlendirileceği düzenlenmişti. Dışarıda geçirilecek çalışma süresinin toplam çalışma süresine oranı, 21.07.2022 tarihli, 31889 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 5806 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile %50’den %75’e yükseltilmiştir. Bu doğrultuda, örneğin, bir işverenin 10 personeli aylık çalışma süresinin tamamını Teknokent’teki şubesinde, 30 personeli aylık çalışma süresinin tamamını dışarıda geçirmekteyse, 5806 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı’ndan önce (%50 oran uyarınca) Teknokent’teki 10 personel ve dışarıdaki 10 personel için bu teşvik uygulanabiliyorken artık (toplam personel sayısının %75’ine tekabül eden) dışarıda çalışan 30 personelin tamamı için bu teşvikten faydalanılabilmektedir.

6. Portföy Yönetim Şirketlerine Elektronik Sözleşme Düzenleme İmkânı Sağlandı

Aracı Kurumlar ve Portföy Yönetim Şirketleri Tarafından Kullanılacak Uzaktan Kimlik Tespiti Yöntemlerine ve Elektronik Ortamda Sözleşme İlişkisinin Kurulmasına İlişkin Tebliğ (III-42.1) (“Uzaktan Kimlik Tespiti ve Elektronik Sözleşme Tebliği”), 08.02.2022 tarihli, 31744 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmış ve 08.03.2022 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Uzaktan Kimlik Tespiti ve Elektronik Sözleşme Tebliği ile aracı kurum ve portföy yönetim şirketlerine uzaktan müşteri edinimi imkânı getirilerek bu süreçte uygulayabilecekleri uzaktan kimlik tespiti yöntemlerine ilişkin usul ve esaslar düzenlenmiştir. Böylece, müşteri kimliğinin tespit edilmesini takiben sunulacak hizmetlere ilişkin mesafeli olsun veya olmasın bir bilişim veya elektronik haberleşme cihazı üzerinden yazılı şeklin yerine geçecek şekilde ya da mesafeli olarak sözleşme ilişkisinin kurulması mümkün kılınmış ve bu sözleşmenin kurulması esasları da anılan Tebliğ ile hüküm altına alınmıştır.

7. Rekabet Kurulundan İzin Alınması Gereken Birleşme ve Devralma İşlemlerinde Teknoloji Teşebbüslerinin Ciro Eşikleri Kaldırıldı

2022/2 sayılı Rekabet Kurulundan İzin Alınması Gereken Birleşme ve Devralmalar Hakkında Tebliğ (Tebliğ No: 2010/4)’de (“Birleşme ve Devralmalar Tebliği”) Değişiklik Yapılması Hakkında Tebliğ (“2022/2 sayılı Tebliğ”), 04.03.2022 tarihli, 31768 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmış ve 04.05.2022 tarihinde yürürlüğe girmiştir. 2022/2 sayılı Tebliğ’in getirdiği değişiklik ile teknoloji teşebbüsleri Birleşme ve Devralmalar Tebliği’nde ilk kez tanımlanmıştır. Ayrıca, Türkiye coğrafi pazarında faaliyet gösteren veya Ar-Ge faaliyeti olan ya da Türkiye’deki kullanıcılara hizmet sunan teknoloji teşebbüslerinin devralınmasına ilişkin işlemlerde hedef şirket olan teknoloji teşebbüsü bakımından Birleşme ve Devralmalar Tebliği’nde öngörülen ciro eşiklerinin aranmayacağı düzenlenmiştir. Böylece, cirosu 250 milyon TL’nin altında kalan teknoloji teşebbüslerinin devralınmasına yönelik işlemlerin de büyük ölçüde Rekabet Kurumu denetimine tabi olması ve teknoloji teşebbüslerine yönelik öldürücü devralmaların önüne geçilmesi hedeflenmiştir.

8. Elektronik Ticaret Mevzuatındaki Gelişmeler

Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 07.07.2022 tarihli, 31889 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmış ve elektronik ticaret alanında önemli değişiklikler getirmiş ve bu değişikliklerin önemli bir kısmı 01.01.2023 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Bu değişiklik ile elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı (“ETAHS”), elektronik ticaret hizmet sağlayıcı (“ETHS”), elektronik ticaret ortamı, elektronik ticaret pazar yeri, net işlem hacmi ve ekonomik bütünlük tanımlanmış; seyahat acenteleri, bireysel emeklilik, bankacılık, sigortacılık, finansal kiralama, sermaye piyasaları, ödeme hizmetleri ve elektronik haberleşme ile şans oyunları alanlarında faaliyet gösterenlerin ETAHS ve ETHS olarak kabul edilmeyeceği düzenlenmiştir.

Ayrıca, ETAHS’lere ekonomik bütünlük içinde bulunduğu kişilerin ürünlerini satmamak veya satışına aracılık etmemek, bu ürünlerin farklı elektronik ticaret ortamlarında satışa sunulması halinde bu ortamlar arasında erişim imkânı sunmamak ve birbirinin tanıtımını yapmamak ve ETHS’nin Vergi Usul Kanunu kapsamında düzenlemesi gereken belgelerdeki bilgilerine satışın yapıldığı elektronik ticaret pazar yerinde yer verebilmesine imkân sağlamak gibi yükümlülükler getirilmiştir. Bunun yanında ETAHS’lere ETHS’nin hukuka aykırı ya da üçüncü tarafın fikri ve sınai mülkiyet hakkını ihlal eden ürünlerini yayımdan kaldırma yükümlülüğü yüklenmiştir. Yüksek işlem hacmi eşiklerine göre ETAHS ve ETHS’lere bazı ilave yükümlülükler de getirilmiştir.

Nihayet elektronik ticarette haksız ticari uygulamalar da hüküm altına alınmış, ETAHS’nin ETHS’nin ticari faaliyetlerini önemli ölçüde bozan, makul karar verme yeteneğini azaltan veya belirli bir kararı almaya zorlayarak normal şartlarda taraf olmayacağı bir ticari ilişkinin tarafı olmasına sebep olan uygulamalarının haksız olduğu kabul edilmiş ve hangi uygulamaların her durumda haksız ticari uygulama olarak değerlendirileceği de sayılmıştır.

9. Ödeme Sistemleri Mevzuatındaki Gelişmeler

Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para İhracı ile Ödeme Hizmeti Sağlayıcıları Hakkında Yönetmelik (“Ödeme Hizmetleri Yönetmeliği”) ve Ödeme ve Elektronik Para Kuruluşlarının Bilgi Sistemleri ile Ödeme Hizmeti Sağlayıcılarının Ödeme Hizmetleri Alanındaki Veri Paylaşım Servislerine İlişkin Tebliğ, 01.12.2021 tarihli, 31676 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiş ve  bu tarih itibarıyla faaliyette bulunan kuruluşlar yeni düzenlemelere 01.12.2022 tarihine kadar uyumlu hale gelmekle yükümlü kılınmıştı. Yeni düzenlemelere uyum süresi son değişiklikle 28.02.2023’e kadar uzatılmıştır.

Bunun dışında, Ödeme ve Elektronik Para Kuruluşlarının Asgari Özkaynak Miktarlarının Yeniden Belirlenmesi ile İlgili Tebliğ uyarınca (i) fatura ödemelerine aracılık edilmesine yönelik hizmetler sunan kuruluşlar için, (ii) münhasıran hesap hizmeti veren kuruluşlar dışındaki diğer ödeme kuruluşları için ve (iii) elektronik para kuruluşları için Ödeme Hizmetleri Yönetmeliği’nde belirlenen baz asgari özkaynak yükümlülükleri yükseltilmiştir.

10. Dijital Bankacılık Mevzuatındaki Gelişmeler

Dijital Bankaların Faaliyet Esasları ile Servis Modeli Bankacılığı Hakkında Yönetmelik (“Dijital Bankacılık Yönetmeliği”); 29.12.2021 tarihli, 31704 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmış ve 01.01.2022 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Dijital Bankacılık Yönetmeliği ile mevduat ya da katılım bankası ile sınırlı olmak üzere dijital banka, bankacılık hizmetlerini fiziksel şubeler yerine elektronik bankacılık dağıtım kanalları aracılığıyla sunulan kredi kuruluşu olarak tanımlanmış ve dijital bankaların faaliyet kısıtlamaları, kuruluş ve faaliyet izni genel şartları tespit edilmiştir. Ayrıca, Dijital Bankacılık Yönetmeliği ile bankaların arayüz sağlayıcı olamayacağı, servis bankasıyla arayüz sağlayıcı arasındaki hizmet sözleşmesinde bulunması gereken unsurlar ve arayüz sağlayıcı ile paylaşılacak verilerin gizliliği gibi servis modeli bankacılığı esaslarına ilişkin hususlar da Dijital Bankacılık Yönetmeliği’nde hüküm altına alınmıştır.

Herhangi bir sorunuz olması halinde bize ulaşabilirsiniz.