1. Genç Girişimci Desteği Kapsamında Gelir Vergisinden Muaf Tutulan Kazanç Tutarı Yükseltildi

Ticari, zirai veya mesleki faaliyeti nedeniyle adlarına ilk defa gelir vergisi mükellefiyeti tesis olunan ve mükellefiyet başlangıç tarihi itibarıyla yirmi dokuz yaşını doldurmamış tam mükellef gerçek kişilerin, faaliyete başladıkları takvim yılından itibaren üç vergilendirme dönemi boyunca elde ettikleri bu kazançlarının 75.000 Türk Lirasına kadar olan kısmı gelir vergisinden müstesna tutulmuştu. 12.03.2023 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan 7440 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (“7440 sayılı Kanun”) ile kazanç istisnası tutarı, gelir vergisi tarifesinin ikinci gelir diliminde yer alan tutar olarak değiştirilmiş; böylece 2023 yılında genç girişimcilerin 150.000 TL’ye kadar olan kazançları gelir vergisinden istisna edilmiştir.

2. Ödeme Sistemleri Mevzuatına Uyum Süresi Tekrar Uzatıldı

Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para İhracı ile Ödeme Hizmeti Sağlayıcıları Hakkında Yönetmelik ve Ödeme ve Elektronik Para Kuruluşlarının Bilgi Sistemleri ile Ödeme Hizmeti Sağlayıcılarının Ödeme Hizmetleri Alanındaki Veri Paylaşım Servislerine İlişkin Tebliğ, 01.12.2021 tarihli, 31676 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiş ve bu tarih itibarıyla faaliyette bulunan kuruluşlar yeni düzenlemelere 01.12.2022 tarihine kadar uyumlu hale gelmekle yükümlü kılınmıştı. Bu yeni düzenlemelere uyum süresi son değişiklikle bir kez daha 30.09.2023’e kadar uzatılmıştır.

3. Ödeme Kuruluşları ve Elektronik Para Kuruluşlarının Asgari Özkaynak Yükümlülüğü Tutarları Artırıldı

30.06.2023 tarihinde yürürlüğe giren Ödeme ve Elektronik Para Kuruluşlarının Asgari Özkaynak Miktarlarının Yeniden Belirlenmesi ile İlgili Tebliğ uyarınca ödeme kuruluşları ve elektronik para kuruluşlarının asgari özkaynak yükümlülüğü tutarları (i) fatura ödemelerine aracılık eden ödeme kuruluşları için 7.000.000 TL’ye, (ii) ödeme hizmeti kullanıcısının ödeme hizmeti sağlayıcıları nezdinde bulunan ödeme hesaplarına ilişkin konsolide edilmiş bilgilerin çevrim içi platformlarda sunulması hizmetini veren ödeme kuruluşları hariç olmak üzere diğer ödeme kuruluşları için 15.000.000 TL’ye ve (iii) elektronik para kuruluşları için 41.000.000 TL’ye yükseltilmiştir.

4. Kurumlar Vergisi İndirim ve İstisnalarından Faydalanan Mükelleflere Tek Seferlik Ek Vergi Getirildi

7440 sayılı Kanun ile kurumlar vergisi istisna ve indirimlerinden faydalanan mükelleflere 2022 yılı kurumlar vergisi beyannamesinde gösterilmek üzere tek seferlik bir ek vergi getirildi. Buna göre, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu (“KVK”) ile diğer kanunlarda yer alan düzenlemeler uyarınca kurum kazancından indirim konusu yapılan istisna ve indirim tutarları ile KVK m. 32/A kapsamında indirimli kurumlar vergisine tabi matrahları üzerinden %10 oranında ek vergi hesaplanacak; bu ek vergi, dönem kazancı ile ilişkilendirilmeksizin, şirket zarar etmiş olsa dahi tahsil edilecektir. Ayrıca, KVK m. 5/1(a) hükmünde düzenlenen iştirak kazancı istisnası ile yurt dışından elde edilen ve en az %15 oranında vergi yükü taşıdığı tevsik edilen istisna kazançlar üzerinden de %5 oranında ek vergi hesaplanacaktır. Ek vergi Nisan ve Ağustos ayında iki taksitte ödenecektir. Özel hesap dönemi tayin edilen mükelleflerde bu vergi, 2023 yılı içinde sona eren hesap dönemi için verilmesi gereken beyannamelerde gösterilmek suretiyle uygulanacaktır.

Afet bölgesi ilan edilen bölgedeki mükellefler bakımından ek vergi uygulamasına gidilmeyecektir. Ayrıca, ek vergiye tabi tutulmayacak kurumlar vergisi istisna ve indirimlerinden startup hukuku kapsamında incelenebilecek olanlar şunlardır:  girişim sermayesi yatırım fonları veya ortaklıklarının kazançlarının kurumlar vergisi istisna tutarı, girişim sermayesi yatırım ortaklıklarına sermaye olarak koymak veya girişim sermayesi yatırım fonu paylarını satın almak amacıyla ayrılan girişim sermayesi fonunun kurumlar vergisi matrahından indirime konu olan kısmı, mikro ve küçük işletmelerin teknoloji geliştirme bölgesi (“Teknokent”) ile araştırma ve geliştirme (“Ar-Ge”) ve tasarım merkezlerinden elde ettiği kazançların kurumlar vergisi matrahından indirim ve istisnaya konu olan kısmı.

Sonuç olarak, startuplar ve yatırımcılarının yararlandığı diğer kurumlar vergisi istisna ve indirimleri tutarlarının %5 veya %10’u oranında ek vergi ödemesi söz konusu olacaktır. Ancak, yukarıda açıklanan ek vergiyi ödeyecek ilgili mükelleflerin ek verginin geriye yürümezlik ve öngörülebilirlik ilkelerine aykırı olduğu gerekçesiyle kurumlar vergisi beyannamesini ihtirazi kayıtla beyan etmesinin ve iade talepli dava açmasının mümkün olduğu düşünülmektedir.

5. Portföy Yönetim Şirketleri Mevzuatındaki Gelişmeler

Portföy Yönetim Şirketleri ve Bu Şirketlerin Faaliyetlerine İlişkin Esaslar Tebliği (III.55-1)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (III-55-1.d) (“Değişiklik Tebliği”), 18.02.2023 tarihli, 32108 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Değişiklik Tebliği ile birlikte alt portföy yöneticiliği düzenlenmiştir. Sermaye Piyasası Kurulu (“SPK”) tarafından yetkilendirilmiş portföy yönetim şirketleri (“Şirket”, “Şirketler”) veya portföy yöneticiliği faaliyeti yapabilmesi konusunda yurt dışında yetkilendirilmiş kuruluşlar, yurt dışında yetkili bir kuruluş veya Türkiye’deki bir portfolyo yönetim şirketi (alt-portföy yöneticisi) tarafından yönetilen portföyün belirli bir kısmını veya tamamını aralarındaki sözleşme çerçevesinde yürütebilecektir. Yatırımcı ile alt-portföy yöneticisi arasında ayrıca bir sözleşme imzalanmasına ise gerek bulunmamaktadır.

Değişiklik Tebliği ile kuruluş izni başvurularının SPK tarafından değerlendirilebilmesi için Şirketler’in başlangıç sermayesi alt sınırı 30.000.000 TL’ye yükseltilmiştir. Asgari özsermaye yükümlülüğü, yönetilen portföy büyüklüğü; (i) 1.000.000.000 TL’ye kadar olan Şirketler 30.000.000 TL’ye, (ii) 1.000.000.001 TL’den 4.000.000.000 TL’ye kadar olan Şirketler için 40.000.000 TL’ye, (iii) 4.000.000.001 TL’den 36.000.000.000 TL’ye kadar olan Şirketler için 50.000.000 TL’ye ve (iv) 36.000.000.000’yi aşan Şirketler için 100.000.000 TL’ye yükseltilmiştir. Yönetilen portföy büyüklüğü 72.000.000.000 TL’yi aşan Şirketler için aşan tutarın %0,02’si kadar ilave özsermaye aranacak, ancak özsermaye tutarının 200.000.000 TL’yi aşması halinde ilave özsermaye şartı aranmayacaktır. Ayrıca yukarıda sayılan portföy büyüklükleri aralıklarına göre asgari portföy yönetici sayısı; sırasıyla 3, 4, 5 ve 6’dan az olamayacak şekilde artırılmıştır. Değişiklik Tebliği ile Şirketler’e irtibat bürosu açma imkânı da sağlanmıştır. İrtibat bürosu açılabilmesi için Portföy Yönetim Şirketleri ve Bu Şirketlerin Faaliyetlerine İlişkin Esaslar Tebliği uyarınca gerekli niteliklere sahip bir irtibat bürosu sorumlusunun ve yeterli sayıda personelin istihdam edilmesi gerekmektedir.

Değişiklik Tebliği tarihinden önce kuruluş ve faaliyet izni alan Şirketler’in 30.06.2023 tarihine kadar bu değişikliklere uyumlu hale gelmesi gerekmekte olup bu süre makul gerekçelerin varlığı halinde altı aya kadar uzatılabilecektir.

6. Cumhurbaşkanı’na Teknokent ile Ar-Ge ve Tasarım Merkezleri Dışında Geçirilen Çalışma Sürelerinin Gelir Vergisi Stopajı Teşvikinden Yararlandırılabilme Oranını %100’e Çıkartma Yetkisi Verildi

4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu (“Teknokent Kanunu”) uyarınca Teknokent’te çalışan Ar-Ge, tasarım ve destek personelinin bu görevleri ile ilgili ücretleri üzerinden asgari geçim indirimi uygulandıktan sonra hesaplanan gelir vergisinin verilecek muhtasar beyanname üzerinden tahakkuk eden vergiden indirilmek suretiyle terkin edileceği düzenlenmiş ve böylece bu teşvikle girişim şirketlerinin personel giderleri azaltılmıştı. Bununla birlikte, Teknokent’te veya Ar-Ge ve tasarım merkezinde çalışan personelin toplam sayısının veya teşvike konu edilen toplam çalışma sürelerinin %20’ini aşmamak kaydıyla Teknokent’te veya Ar-Ge ve tasarım merkezi dışında geçirilen sürelerin de gelir vergisi stopajı teşviki kapsamında değerlendirileceği düzenlenmiş, 5806 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile bu oran %75’e yükseltilmiştir. Bu doğrultuda, örneğin, bir işverenin 10 personeli aylık çalışma süresinin tamamını Teknokent’teki şubesinde, 30 personeli aylık çalışma süresinin tamamını dışarıda geçirmekteyse, (toplam personel sayısının %75’ine tekabül eden) dışarıda çalışan 30 personelin tamamı için de bu teşvikten faydalanılabilmektedir. 12.03.2023 tarihinde Teknokent Kanunu ve 5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun’da yapılan değişiklikle birlikte Cumhurbaşkanı’na teşvik kapsamında kalan Teknokent ile Ar-Ge ve tasarım merkezleri dışında geçen sürelerin oranını %100’e çıkarma yetkisi verilmiştir. Bu doğrultuda, 7015 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile söz konusu bölge ve merkezler dışında geçirilen süreler bakımından belirlenmiş olan oran, deprem bölgesinde olağanüstü hal süresi boyunca %100’e yükseltilmiştir. Ayrıca, 7103 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile söz konusu bölge ve merkezler dışında geçirilen süreler bakımından belirlenmiş olan oran, mahiyeti Bakanlık tarafından belirlenecek bilişim personeli bakımından da %100’e yükseltilmiştir.

7. Ar-Ge ve Tasarım Harcamalarına İlişkin İlave Kurumlar Vergisi İndiriminin Uygulanma Süresi Uzatıldı

2016/9092 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile Ar-Ge veya tasarım merkezinin o yıl yaptığı Ar-Ge ve yenilik veya tasarım harcamalarının bir önceki yıla göre artan tutarının %50’si kurum kazancının tespitinde ilave indirim konusu yapılabilecektir. Ancak bu ilave kurumlar vergisi indiriminden faydalanabilmek için, Ar-Ge veya tasarım merkezinin aşağıdaki göstergelerden herhangi birinde bir önceki yıla göre en az yüzde yirmi artış sağlaması gerekmektedir: (i) Ar-Ge veya tasarım harcamasının toplam ciro içindeki payı, (ii) tescil edilen ulusal veya uluslararası patent sayısı, (iii) uluslararası destekli proje sayısı, (iv) Ar-Ge veya tasarım merkezlerinde lisansüstü dereceli araştırmacı sayısının toplam Ar-Ge veya tasarım personeli sayısına oranı, (v) Ar-Ge veya tasarım merkezlerinde toplam araştırmacı veya tasarımcı sayısının toplam Ar-Ge veya tasarım personeli sayısına oranı ile (vi) Ar-Ge veya tasarım faaliyeti sonucu ortaya çıkan yeni ürünlerden elde edilen cironun toplam ciroya oranı. 6652 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile ilave kurumlar vergisi indiriminin uygulanma süresi 31.12.2028’e uzatılmıştır.

8. Dijital Dönüşüm Destek Programı ve Yeşil Dönüşüm Destek Programı Kapsamında Kalan Yatırımlar Öncelikli Yatırımlar Arasına Eklendi

2012/3305 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar’da yapılan değişiklik ile birlikte Dijital Dönüşüm Destek Programı kapsamında teknolojik ilerlemeyi önceleyen yatırımlar ile Yeşil Dönüşüm Destek Programı kapsamında yeşil dönüşümü önceleyen yatırımlar öncelikli yatırım konuları arasına alındı. Böylece, bu programların kapsamında kalan yatırımların katma değer vergisi istisnası, gümrük vergisi muafiyeti, vergi indirimi, sigorta primi işveren hissesi desteği, sigorta primi işçi hissesi desteği, faiz veya kar payı desteği ve yatırım yeri tahsisi gibi beşinci bölge için öngörülen destek unsurlarından faydalanabilmesi sağlanmış oldu.

9. Girişim Sermayesi Pazarı Oluşturuldu

Payları Girişim Sermayesi Pazarında İşlem Görecek Ortaklıklara İlişkin Esaslar Tebliği (II-16.3) (“GSP Tebliği”), SPK tarafından 18.05.2023 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. GSP Tebliği ile halka açık olmayan ortaklıkların girişim sermayesi pazarında (“GSP”) işlem görmek üzere sermaye artırımı yoluyla ihraç edilecek paylarının halka arz edilmeksizin nitelikli yatırımcılara satışı sağlanmış oldu. GSP Tebliği uyarınca pay ihracında izahname düzenlenecek ve SPK’nın onayı alınacaktır. GSP’de kote edilen paylar sadece nitelikli yatırımcılar tarafından satın alınabilecektir.

GSP Tebliği ile ayrıca ortaklıkların paylarının sermaye artırımı yoluyla halka arz edilmeksizin satışı sonrasında uyulması gereken hususlara, finansal raporları ile bağımsız denetimine, özel durum açıklamalarına ve muafiyetlerine ve diğer yükümlülüklerine ilişkin usul ve esaslar ile GSP’de işlem görecek ortaklıklara ilişkin finansal eşikler ve halka arz için bekleme süreleri düzenlenmiştir.

Herhangi bir sorunuz olması halinde bize ulaşabilirsiniz.