2023 Yılının Üçüncü Çeyreğinde Startup Hukukunu İlgilendiren Mevzuat Değişiklikleri
1. Genç Girişimcilere Vergi ve Sigorta Prim Teşviki Broşürü Yayımlandı
Ticari, zirai veya mesleki faaliyeti nedeniyle adlarına ilk defa gelir vergisi mükellefiyeti tesis olunan ve mükellefiyet başlangıç tarihi itibarıyla yirmi dokuz yaşını doldurmamış tam mükellef gerçek kişilere tanınan vergi teşviki ve sigorta prim teşvikine ilişkin detaylara yer verilen Genç Girişimcilere Vergi ve Sigorta Primi Teşviki Broşürü, 02.08.2023 tarihinde Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından yayımlandı.
2. Uzaktan Kimlik Tespiti Mevzuatındaki Gelişmeler
Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmelik’te 05.04.2023’te yapılan değişiklik ile tüzel kişiler için de uzaktan kimlik tespiti yapılabilmesi mümkün kılınmıştı. Bu değişikliğin uygulanmasında geçerli olacak kurallar ise 11.08.2023 tarihli, 32276 sayılı Resmî Gazete’de MASAK tarafından yayımlanarak yürürlüğe giren Mali Suçları Araştırma Kurulu Genel Tebliği (Sıra No: 19)’nde Değişiklik Yapılmasına İlişkin Tebliğ (Sıra No: 24) ile düzenlenmiştir.
Anılan Tebliğ uyarınca, uzaktan kimlik tespiti, sürekli iş ilişkisi tesis edilmeden önce tamamlanacaktır. Uzaktan kimlik tespiti sürecinin nasıl yürütüleceğine ve hizmet alımı yoluyla yürütülecek olursa bunun standartlarına ilişkin teknik gereklilikler ve esaslar da düzenlenmiştir. Ayrıca, uzaktan kimlik tespitinin değişiklikte detaylarına yer verilen standartları sağlaması halinde yapay zekâ marifetiyle gerçekleştirilebilmesine de olanak tanınmıştır.
3. Ödeme Sistemleri Mevzuatındaki Gelişmeler
Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para İhracı ile Ödeme Hizmeti Sağlayıcıları Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ve Ödeme ve Elektronik Para Kuruluşlarının Bilgi Sistemleri ile Ödeme Hizmeti Sağlayıcılarının Ödeme Hizmetleri Alanındaki Veri Paylaşım Servislerine İlişkin Tebliğde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ, 07.10.2023 tarihli, 32332 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmış ve ödeme hizmetleri mevzuatına önemli değişiklikler getirmiştir.
Anılan mevzuat değişiklikleri ile dijital cüzdan tanımlanmış ve dijital cüzdan hizmeti sunulabilmesi için gerekli olan yetkiler düzenlenmiştir. Ayrıca, ödeme hizmeti sağlayıcısının alt yapı hizmetlerini kullanma talebinde bulunan diğer kuruluşlara kullandırması zorunluluğunun kapsamı genişletilmiştir. Ödeme kuruluşları ve elektronik para kuruluşlarının faaliyet alanlarına yeni hizmetler de eklenmiştir. Son olarak kuruluşların uzaktan iletişim aracı ile sözleşme kurması ve kimlik tespiti yapması işlemlerine ilişkin hükümler MASAK mevzuatı ile uyumlu hale getirilmiştir. Anılan mevzuat değişikliklerine ilişkin diğer detaylara buradan ulaşabilirsiniz.
4. Vergi Mevzuatındaki Gelişmeler
15.07.2023 tarihli, 32249 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 7456 sayılı Kanun ile vergi mevzuatındaki çeşitli değişiklikler düzenlenmiştir. İlk olarak, genel kurumlar vergisi oranı %20’den %25’e çıkartılmıştır. Bankalar, finansal kiralama, faktöring, finansman ve tasarruf finansman şirketleri, elektronik ödeme ve para kuruluşları, yetkili döviz müesseseleri, varlık yönetim şirketleri, sermaye piyasası kurumları ile sigorta ve reasürans şirketleri ve emeklilik şirketleri bakımından ise kurumlar vergisi oranı %25’ten %30’a çıkartılmıştır. İhracat yapan kurumların münhasıran ihracattan elde ettikleri kazançlarına uygulanan kurumlar vergisi indirimi ise 1 puandan 5 puana çıkartılmıştır. İşbu değişiklik, 01.10.2023 tarihinden itibaren verilmesi gereken beyannamelerden başlamak üzere, kurumların 2023 yılı ve devamında elde edilen kazançlarına uygulanacaktır.
Bilindiği üzere, kurumların girişim sermayesi yatırım fonu ve diğer yatırım fonu katılma paylarından elde ettikleri kâr payları, katılma paylarının fona iadesinden doğan gelirler ve katılma paylarının değer artış kazançları kurumlar vergisinden istisna tutulmuştu. 7456 sayılı Kanun ile girişim sermayesi yatırım fonu dışındaki diğer yatırım fonu katılma paylarına ilişkin yukarıda sayılan gelir ve kazançlar bu istisnanın dışına çıkartılmıştır.
5. Dijital Hizmet Sağlayıcılarına Erişim Engeli Yaptırımı İptal Edildi
7194 sayılı Kanun ile 01.03.2020 tarihinden itibaren yürürlüğe giren dijital hizmet vergisiyle birlikte dijital ortamda sunulan her türlü reklam hizmetleri, dijital ortamda yapılan satışlar ile dijital ortamların sağlanması ve işletilmesi ile bunlara aracılık edilmesi hizmetlerinden dijital hizmet sağlayıcılarının elde ettiği gelir vergilendirilmektedir. 7194. Sayılı Kanun’da ayrıca 213 sayılı Vergi Usul Kanunu kapsamına giren vergilere ilişkin beyanname verme ve vergi ödeme yükümlülüklerinin süresinde yerine getirilmemesi halinde, ilgili dijital hizmet sağlayıcısına veya Türkiye’deki yetkili temsilcisine ihtarda bulunulacağı, bu durumun Gelir İdaresi Başkanlığının internet sitesinde ilan edileceği ve ilandan itibaren otuz gün içinde bu yükümlülüklerin yerine getirilmemesi halinde yükümlülüklerini yerine getirene kadar dijital hizmet sağlayıcısının sunduğu hizmetlere erişimin engelleneceği düzenlenmiştir.
Bu hükmün iptali için Anayasa Mahkemesine başvurulmuştur. Anayasa Mahkemesi de erişim engeli tedbirinin teşebbüs özgürlüğünü kısıtladığına, bant genişliğinin kademeli olarak daraltılması gibi daha hafif kısıtlamaların öncelikle uygulanması mümkünken erişim engeli yaptırımının dijital hizmet sağlayıcısına aşırı külfet yüklediğine ve orantısız olduğuna hükmederek erişim engeli yaptırımına ilişkin hükmün iptaline karar vermiştir. İptal kararı, 12.06.2024’te yürürlüğe girecektir.
6. Elektronik Ticaret Mevzuatındaki Gelişmeler
2022 Türkiye Startup Ekosistemi Yatırım Raporu’nda detaylarına yer verildiği üzere, 6563 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, 07.07.2022 tarihli, 31889 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmış ve elektronik ticaret alanında önemli değişiklikler getirmiştir. Ek olarak, 29.12.2022 tarihli, 32058 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektronik Ticaret Aracı Hizmet Sağlayıcı ve Elektronik Ticaret Hizmet Sağlayıcılar Hakkında Yönetmelik (“E-Ticaret Yönetmeliği”) de anılan Kanundaki hükümler ile paralel düzenlemeler öngörmüştür.
6563 sayılı Kanun’un muhtelif hükümlerinin iptali istemiyle Anayasa Mahkemesine 2022/109 E. sayılı başvuru yapılmış, Anayasa Mahkemesi ise 2023/125 K. sayılı, 13.07.2023 tarihli kararıyla iptal başvurusunu reddetmiştir. Paralel olarak, E-Ticaret Yönetmeliği’nin muhtelif hükümleri hakkında yürütmenin durdurulması ve iptali talep edilmiş, Danıştay 10. Dairesi tarafından yürütmenin durdurulması kararı verilmiştir. E-Ticaret Yönetmeliği hükümlerinin iptali talebi ise İdari Dava Daireleri Genel Kurulu nezdinde incelenmekte olup Anayasa Mahkemesi kararının da ışığında iptal talebinin de reddedileceği öngörülmektedir.
7. Veri Sorumluları Siciline Kayıt Zorunluluğu
6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu uyarınca kişisel verileri işleyen gerçek ve tüzel kişilerin veri işlemeye başlamadan önce Veri Sorumluları Siciline kaydolmasının zorunlu olduğu ve bu zorunluluğun istisnaları düzenlenmiştir. 25.07.2023 tarihli, 32259 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 06.07.2023 tarihli, 2023/1154 sayılı Kişisel Verileri Koruma Kurulu kararı ile ana faaliyet konusu özel nitelikli kişisel veri işleme olmayanlardan yıllık çalışan sayısı 50’den az ve yıllık mali bilanço toplamı 100 milyon Türk lirasından az olan gerçek veya tüzel kişi veri sorumluları kayıt zorunluğundan muaf tutulmuştur.
Herhangi bir sorunuz olması halinde bize ulaşabilirsiniz.
Yaşar Law Office
Bize Ulaşın:
Karanfil Sokak, No: 13
Levent, Beşiktaş, İstanbul
Bize Ulaşın:
859. Sokak, No: 4/303
Cumhuriyet Bulvarı, Konak, İzmir